Biderkatzeko taula

Wikipedia, Entziklopedia askea

Biderkatzeko taula deritzo orohar 10 baino txikiagoak diren zenbaki natural bikote guztien arteko biderketak erakusten dituen taulari. Biderkatzeko taula hamartarra mundu osoan zehar irakasten da oinarrizko aritmetikaren barruan, oso erabilgarria baita zenbaki-sistema hamartarreko eragiketa aritmetikoak egiteko. Normalean, buruz 9 × 9-raino ikasten da.

Biderketa guztiak deduzigarriak diren arren batuketa behin ulertuta, biderkatzeko taularen memorizazioak eragiketak nabarmen azkarrago egitea ahalbidetzen du. Adibidez, 4 × 5 = 20 dela batuketaren bidez jakin daitekeen arren, konplexuagoa da bai idaztea eta kalkulatzea (4 + 4 + 4 + 4 + 4 = 20). Gainera, taula buruz ikastea zatiketak ulertzeko beharrezkotzat hartzen da, hau biderketen alderantzizkoa izanik.

Formatuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ohiko biderkatzeko taula, Pitagorasen taula ere deitua, hau da:

× 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
2 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
3 0 3 6 9 12 15 18 21 24 27 30 33 36
4 0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 48
5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60
6 0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 66 72
7 0 7 14 21 28 35 42 49 56 63 70 77 84
8 0 8 16 24 32 40 48 56 64 72 80 88 96
9 0 9 18 27 36 45 54 63 72 81 90 99 108
10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120
11 0 11 22 33 44 55 66 77 88 99 110 121 132
12 0 12 24 36 48 60 72 84 96 108 120 132 144

Bestalde, hezkuntzan ohikoa da biderketak zutabe moduan aurkeztea.

 0 × 0 = 0
 1 × 0 = 0
 2 × 0 = 0
 3 × 0 = 0
 4 × 0 = 0
 5 × 0 = 0
 6 × 0 = 0
 7 × 0 = 0
 8 × 0 = 0
 9 × 0 = 0
10 × 0 = 0
11 × 0 = 0
12 × 0 = 0

 0 × 1 = 0
 1 × 1 = 1
 2 × 1 = 2
 3 × 1 = 3
 4 × 1 = 4
 5 × 1 = 5
 6 × 1 = 6
 7 × 1 = 7
 8 × 1 = 8
 9 × 1 = 9
10 × 1 = 10
11 × 1 = 11
12 × 1 = 12

 0 × 2 = 0
 1 × 2 = 2
 2 × 2 = 4
 3 × 2 = 6
 4 × 2 = 8
 5 × 2 = 10
 6 × 2 = 12
 7 × 2 = 14
 8 × 2 = 16
 9 × 2 = 18
10 × 2 = 20
11 × 2 = 22
12 × 2 = 24

 0 × 3 = 0
 1 × 3 = 3
 2 × 3 = 6
 3 × 3 = 9
 4 × 3 = 12
 5 × 3 = 15
 6 × 3 = 18
 7 × 3 = 21
 8 × 3 = 24
 9 × 3 = 27
10 × 3 = 30
11 × 3 = 33
12 × 3 = 36

 0 × 4 = 0
 1 × 4 = 4
 2 × 4 = 8
 3 × 4 = 12
 4 × 4 = 16
 5 × 4 = 20
 6 × 4 = 24
 7 × 4 = 28
 8 × 4 = 32
 9 × 4 = 36
10 × 4 = 40
11 × 4 = 44
12 × 4 = 48

 0 × 5 = 0
 1 × 5 = 5
 2 × 5 = 10
 3 × 5 = 15
 4 × 5 = 20
 5 × 5 = 25
 6 × 5 = 30
 7 × 5 = 35
 8 × 5 = 40
 9 × 5 = 45
10 × 5 = 50
11 × 5 = 55
12 × 5 = 60

 0 × 6 = 0
 1 × 6 = 6
 2 × 6 = 12
 3 × 6 = 18
 4 × 6 = 24
 5 × 6 = 30
 6 × 6 = 36
 7 × 6 = 42
 8 × 6 = 48
 9 × 6 = 54
10 × 6 = 60
11 × 6 = 66
12 × 6 = 72

 0 × 7 = 0
 1 × 7 = 7
 2 × 7 = 14
 3 × 7 = 21
 4 × 7 = 28
 5 × 7 = 35
 6 × 7 = 42
 7 × 7 = 49
 8 × 7 = 56
 9 × 7 = 63
10 × 7 = 70
11 × 7 = 77
12 × 7 = 84

 0 × 8 = 0
 1 × 8 = 8
 2 × 8 = 16
 3 × 8 = 24
 4 × 8 = 32
 5 × 8 = 40
 6 × 8 = 48
 7 × 8 = 56
 8 × 8 = 64
 9 × 8 = 72
10 × 8 = 80
11 × 8 = 88
12 × 8 = 96

 0 × 9 = 0
 1 × 9 = 9
 2 × 9 = 18
 3 × 9 = 27
 4 × 9 = 36
 5 × 9 = 45
 6 × 9 = 54
 7 × 9 = 63
 8 × 9 = 72
 9 × 9 = 81
10 × 9 = 90
11 × 9 = 99
12 × 9 = 108

 0 × 10 = 0
 1 × 10 = 10
 2 × 10 = 20
 3 × 10 = 30
 4 × 10 = 40
 5 × 10 = 50
 6 × 10 = 60
 7 × 10 = 70
 8 × 10 = 80
 9 × 10 = 90
10 × 10 = 100
11 × 10 = 110
12 × 10 = 120

 0 × 11 = 0
 1 × 11 = 11
 2 × 11 = 22
 3 × 11 = 33
 4 × 11 = 44
 5 × 11 = 55
 6 × 11 = 66
 7 × 11 = 77
 8 × 11 = 88
 9 × 11 = 99
10 × 11 = 110
11 × 11 = 121
12 × 11 = 132

 0 × 12 = 0
 1 × 12 = 12
 2 × 12 = 24
 3 × 12 = 36
 4 × 12 = 48
 5 × 12 = 60
 6 × 12 = 72
 7 × 12 = 84
 8 × 12 = 96
 9 × 12 = 108
10 × 12 = 120
11 × 12 = 132
12 × 12 = 144

Patroiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zutabeko formatuan ere ez da gomendagarritzat jotzen denak buruz ikastea, patroiak baitaude. Halaber, ondorengo propietate batzuk zenbaki-sistema hamartarrean soilik ageri dira. Hezkuntzan desiragarritzat ikusten da propietate hauek erakustea.

  • 0: Edozein zenbaki zerorekin biderkatuta zero da (a × 0 = 0).
  • 1: Edozein zenbaki batekin biderkatua zenbakia bera da (a × 1 = a).
  • 2: Zenbaki bikoitiak ditu, hortaz biren multiploen azken zifra beti izango da 0, 2, 4, 6 ala 8.
  • 5: Bosten multiplo guztien azken zifra 0 ala 5 izango da.
  • 9: Batetik hamarrera bitarteko multiplo guztien zifren batura zero da (09, 18, 27, 36, 45, 54, 63, 72, 81, 90).
  • 10: Edozein zenbaki hamarrekin bidertzean atzean 0 bat jartzean datza.
  • 11: Zerotik bederatzira bitarteko zenbakiekin bidertzean, erantzuna bidertzailearen zifra bikoiztean datza.

Biderketa trukakorra denez (a × b = b × a), Pitagorasen taulan diagonalki ez dauden balio guztiak errepikatuta daude. Ondorioz, posible da balio gutxiago idaztea.

0 0
1 0 1
2 0 2 4
3 0 3 6 9
4 0 4 8 12 16
5 0 5 10 15 20 25
6 0 6 12 18 24 30 36
7 0 7 14 21 28 35 42 49
8 0 8 16 24 32 40 48 56 64
9 0 9 18 27 36 45 54 63 72 81
10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
11 0 11 22 33 44 55 66 77 88 99 110 121
12 0 12 24 36 48 60 72 84 96 108 120 132 144
× 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]