Roman Polański

Roman Polański
	; Irudi gehiago
; Epaimahaiko presidentea Cannesko Zinemaldian	; ; ← Bernardo Bertolucci - Gérard Depardieu →
; Epaimahaiko presidentea Cannesko Zinemaldian
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Raymond Thierry Liebling
Jaiotza	Paris, 1933ko abuztuaren 18a (90 urte)
Herrialdea	Polonia ; Frantzia
Lehen hizkuntza	poloniera; frantsesa
Familia
Aita	Ryszard Polański
Ama	Bula Liebling
Ezkontidea(k)	Barbara Kwiatkowska-Lass (1959 - 1962); Sharon Tate (1968 - 1969); Emmanuelle Seigner (1989 -
Seme-alabak	ikusi Paul Richard Polanski (en) ; Morgane Polanski (en) ; Elvis Polanski (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	National Film School in Łódź (en) ; Jan Matejko Academy of Fine Arts in Krakow (en)
Hizkuntzak	ingelesa; frantsesa; poloniera
Jarduerak
Jarduerak	film-zuzendaria, aktorea, zinema ekoizlea, gidoilaria, idazlea, karaktere aktorea, zinema aktorea, antzerki zuzendaria eta errealizadorea
Altuera	160 zentimetro
Lantokia(k)	Polonia
Jasotako sariak	ikusi Zuzendari onenaren César Saria (2014) ; Golden Medal for Merit to Culture ; Silver Bear for Best Director (2010) ; Zuzendari onenaren Oscar Saria (2002) : The Pianist; Ohorezko Legioko komandantea ; Medal for Merit to Culture ; European Film Academy Achievement in World Cinema Award (1999) ; European Film Academy Lifetime Achievement Award (2006) ; Europako film onenaren Saria (2010) : The Ghost Writer; Europako zuzendari onenaren Saria (2010) : The Ghost Writer; European Film Award for Best Screenwriter (2010) : The Ghost Writer; National Board of Review Award for Best Film ; BAFTA Award for Best Direction ; César Award for Best Adaptation (2020) : J'accuse; Zuzendari onenaren César Saria (2020) : J'accuse; Honorary Citizen of the City of Łódź (2000) ;
Kidetza	Arte Ederren Akademia (Frantzia); Polish Film Academy (en) ; Stowarzyszenie Filmowców Polskich (en)
Izengoitia(k)	Romek
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	judaismoa

Rajmund Roman Thierry Polański (Paris, 1933ko abuztuaren 18) frantziar-poloniar film zuzendari eta aktorea da. Hollywooden arrakasta lortu zuen, besteak beste, 1968ko Rosemary's Baby eta 1974ko Chinatown filmengatik. Hala ere, bizitza pertsonalaren aldetik, gorabehera ugari izan ditu Estatu Batuetan. Izan ere, 1969an, Sharon Tate emaztea hil zuten Manson familiakoek; eta 1978an, herrialdea utzi behar izan zuen, bortxakeria leporatu ziotelako. Hortik aurrera, Europan egin du lan, hala nola, 1988ko Frantic eta 2002ko Oscar irabazi zuen The Pianist.

2009ko irailaren 26tik atxilotu zuten, aurreko akusazio horiek zirela-kausa. Zinema Arte eta Zientzien Akademiak bozketa bidez erabaki zuen Bill Cosby eta Roman Polanski zinemagileak kanporatzea, sexu abusu kasuak direla eta. Polanski 1977an salatu zuten aurrenekoz, 13 urteko neska bat bortxatzeagatik, eta, ordutik, beste hainbat emakumek ere salatu dute sexu abusuak egin dizkiela.^[1]^[2]

Filmografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtea	Filma	Antzezleak	Ekoizlea	Hizkuntzak
1955	Zaczarowany rower
1957	Rozbijemy zabawę	--	--	gaztelaniaz: Interrumpiendo la fiesta
1957	Murder	--	--	gaztelaniaz: Asesinato
1957	Uśmiech zębiczny	Nikola Todorov	--	gaztelaniaz: Una sonrisa
1958	Two Men and a Wardrobe	Andrzej Kondratiuk, Barbara Kwiatkowska-Lass	--	gaztelaniaz: Dos hombres y un armario
1959	When Angels Fall	Barbara Kwiatkowska-Lass, Roman Polanski	--	gaztelaniaz: Ángeles caídos
1959	The Lamp	--	--
1961	The Fat and the Lean	Roman Polanski	--	gaztelaniaz: El gordo y el flaco frantsesez: Le Gros et le Maigre
1961	Mammals	Henryk Kluba, Michał Żołnierkiewicz	--	gaztelaniaz: Mamíferos
1962	Knife in the Water / Nóż w wodzie	Leon Niemczyk, Zygmunt Malanowicz	Zespół Filmowy Kamera	gaztelaniaz: El cuchillo en el agua frantsesez: Le Couteau dans l'eau
1964	The World's Most Beautiful Swindlers	Catherine Deneuve, Charles Denner	--	gaztelaniaz: Las más famosas estafas del mundo frantsesez: Les Plus Belles Escroqueries du monde
1965	Repulsion	Catherine Deneuve, Yvonne Furneaux	--	gaztelaniaz: Repulsión frantsesez: Répulsion
1966	Cul-de-sac	Donald Pleasence, Françoise Dorléac	--	gaztelaniaz: Callejón sin salida
1967	The Fearless Vampire Killers	Jack MacGowran, Sharon Tate	--	frantsesez: Le Bal des vampires
1968	Rosemary's Baby	Mia Farrow, John Cassavetes	Paramount Pictures
1971	Macbeth	Jon Finch, Francesca Annis	Playboy
1972	Weekend of a Champion	Jackie Stewart	EMI Films
1972	What?	Marcello Mastroianni, Sydne Rome	--	gaztelaniaz: ¿Qué? frantsesez: Quoi ?
1973	Power And Corruption	--	--
1974	Chinatown	Jack Nicholson, John Huston	Paramount Pictures
1976	The Tenant	Isabelle Adjani, Melvyn Douglas	--	gaztelaniaz: Le locataire frantsesez: Le Locataire
1979	Tess	Nastassja Kinski, Peter Firth	Renn Productions
1986	Pirates	Walter Matthau, Roger Ashton-Griffiths	The Cannon Group	gaztelaniaz: Piratas
1988	Frantic	Harrison Ford, Betty Buckley	Warner Bros.	gaztelaniaz: Frenético
1992	Bitter Moon	Hugh Grant, Kristin Scott Thomas	Canal+	frantsesez: Lunes de fiel
1994	Death and the Maiden	Sigourney Weaver, Ben Kingsley	Fine Line Features	gaztelaniaz: La muerte y la doncella frantsesez: La Jeune Fille et la Mort
1999	The Ninth Gate	Johnny Depp, Lena Olin	Canal+	gaztelaniaz: La novena puerta frantsesez: La Neuvième Porte
2002	The Pianist / Piano-jolea ^[3]	Adrien Brody, Thomas Kretschmann	StudioCanal	gaztelaniaz: El pianista frantsesez: Le Pianiste
2005	Oliver Twist	Barney Clark, Ben Kingsley	--
2007	To Each His Own Cinema	Antoine Chappey, Audrey Dana	--	gaztelaniaz: Chacun son cinéma frantsesez: Chacun son cinéma
2010	The Ghost Writer	Ewan McGregor, Pierce Brosnan	Summit Entertainment	gaztelaniaz: El escritor (Espainia), El escritor oculto (Argentina) y El escritor fantasma Mexiko)
2011	Carnage	Jodie Foster, Kate Winslet	Constantin Film	gaztelaniaz: Un dios salvaje
2012	A Therapy	Ben Kingsley, Helena Bonham Carter	--
2013	Venus in Fur^[4]^[5]	Emmanuelle Seigner, Mathieu Amalric	--	gaztelaniaz: La venus de las pieles frantsesez: La Vénus à la fourrure
2017	Based on a True Story^[6]	Emmanuelle Seigner, Eva Green	Lionsgate	gaztelaniaz: Basada en hechos reales frantsesez: D'après une histoire vraie
2019	An Officer and a Spy^[7]	Jean Dujardin, Louis Garrel	Légende Films	gaztelaniaz: El oficial y el espía frantsesez: J'accuse
2023	The Palace	Mickey Rourke, Oliver Masucci	Rai Cinema	gaztelaniaz: El palacio

Oscar sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtea	Filma	Oscarrerako izendapen(ak)	Lorturiko Oscar(rak)
1962	Nóż w wodzie	1
1968	Rosemary's Baby*	2	1
1974	Chinatown	11	1
1979	Tess	6	3
1986	Pirates	1
2002	The Pianist (euskarara itzulia)	7	3

*"Apartamentuzko Trilogia" izenekoaren zati bat.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ «Bill Cosby eta Roman Polanski kanporatu ditu Hollywoodek, sexu abusuengatik» Berria 2018-05-05 (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).
↑ «Suitzak libre utzi du Polanski» Berria 2010-07-12 (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).
↑ Roman Polanskiren ·Piano jolea' euskaraz dago gaurtik Hegoaldeko hiriburu guztietan Egun Haria,Euskaldunon egunkaria. 2002-12-19
↑ Agote, Gontzal. (2014). «Thriller psikologikoarekin, hastapenetara buelta» Berria (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).
↑ Susaeta, Igor. (2013). «Steven Soderbergh, Roman Polanski eta François Ozonen filmak Urrezko Palma irabazteko lehiatuko dira» Berria (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).
↑ Agote, Gontzal. (2017). «Thriller psikologikoarekin, hastapenetara buelta» Berria (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).
↑ «PALMARESA» Berria 2019-09-08 (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Roman Polański

Paristar ospetsuen zerrenda

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q51552
Multimedia: Roman Polanski / Q51552

[1] «Bill Cosby eta Roman Polanski kanporatu ditu Hollywoodek, sexu abusuengatik» Berria 2018-05-05 (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).

[2] «Suitzak libre utzi du Polanski» Berria 2010-07-12 (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).

[3] Roman Polanskiren ·Piano jolea' euskaraz dago gaurtik Hegoaldeko hiriburu guztietan Egun Haria,Euskaldunon egunkaria. 2002-12-19

[4] Agote, Gontzal. (2014). «Thriller psikologikoarekin, hastapenetara buelta» Berria (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).

[5] Susaeta, Igor. (2013). «Steven Soderbergh, Roman Polanski eta François Ozonen filmak Urrezko Palma irabazteko lehiatuko dira» Berria (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).

[6] Agote, Gontzal. (2017). «Thriller psikologikoarekin, hastapenetara buelta» Berria (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).

[7] «PALMARESA» Berria 2019-09-08 (Noiz kontsultatua: 2024-06-04).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

i e a Roman Polański
Film luzeak	Nóż w wodzie (1962) Repulsion (1965) Cul-de-Sac (1966) The Fearless Vampire Killers (1967) Rosemary's Baby (1968) Macbeth (1971) Che? (1972) Chinatown (1974) Le Locataire (1976) Tess (1979) Pirates (1986) Frantic (1988) Bitter Moon (1992) Death and the Maiden (1994) The Ninth Gate (1999) The Pianist (2002) Oliver Twist (2005) The Ghost Writer (2010) Carnage (2011) La Vénus à la fourrure (2013) D'après une histoire vraie (2017) J'accuse (2019)
Film laburrak	Zaczarowany rower (1955) Uśmiech zębiczny (1957) Rozbijemy zabawę (1957) Morderstwo (1957) Dwaj ludzie z szafą (1958) Lampa (1959) Gdy spadają anioły (1959) Le Gros et le maigre (1961) Ssaki (1962) La rivière de diamants (1964) Cinema Erotique (2007) A Therapy (2012)
Bestelakoak	Mia and Roman Roman Polanski: Wanted and Desired Sharon Tate

i e a Zuzendari onenaren Oscar Saria
1927–1950	Frank Borzage (1927/28) Lewis Milestone (1927/28) Frank Lloyd (1928/29) Lewis Milestone (1929/30) Norman Taurog (1930/31) Frank Borzage (1931/32) Frank Lloyd (1932/33) Frank Capra (1934) John Ford (1935) Frank Capra (1936) Leo McCarey (1937) Frank Capra (1938) Victor Fleming (1939) John Ford (1940) John Ford (1941) William Wyler (1942) Michael Curtiz (1943) Leo McCarey (1944) Billy Wilder (1945) William Wyler (1946) Elia Kazan (1947) John Huston (1948) Joseph L. Mankiewicz (1949) Joseph L. Mankiewicz (1950)
1951–1975	George Stevens (1951) John Ford (1952) Fred Zinnemann (1953) Elia Kazan (1954) Delbert Mann (1955) George Stevens (1956) David Lean (1957) Vincente Minnelli (1958) William Wyler (1959) Billy Wilder (1960) Jerome Robbins eta Robert Wise (1961) David Lean (1962) Tony Richardson (1963) George Cukor (1964) Robert Wise (1965) Fred Zinnemann (1966) Mike Nichols (1967) Carol Reed (1968) John Schlesinger (1969) Franklin J. Schaffner (1970) William Friedkin (1971) Bob Fosse (1972) George Roy Hill (1973) Francis Ford Coppola (1974) Miloš Forman (1975)
1976–2000	John G. Avildsen (1976) Woody Allen (1977) Michael Cimino (1978) Robert Benton (1979) Robert Redford (1980) Warren Beatty (1981) Richard Attenborough (1982) James L. Brooks (1983) Miloš Forman (1984) Sydney Pollack (1985) Oliver Stone (1986) Bernardo Bertolucci (1987) Barry Levinson (1988) Oliver Stone (1989) Kevin Costner (1990) Jonathan Demme (1991) Clint Eastwood (1992) Steven Spielberg (1993) Robert Zemeckis (1994) Mel Gibson (1995) Anthony Minghella (1996) James Cameron (1997) Steven Spielberg (1998) Sam Mendes (1999) Steven Soderbergh (2000)
2001–egun	Ron Howard (2001) Roman Polański (2002) Peter Jackson (2003) Clint Eastwood (2004) Ang Lee (2005) Martin Scorsese (2006) Joel Coen eta Ethan Coen (2007) Danny Boyle (2008) Kathryn Bigelow (2009) Tom Hooper (2010) Michel Hazanavicius (2011) Ang Lee (2012) Alfonso Cuarón (2013) Alejandro G. Iñárritu (2014) Alejandro G. Iñárritu (2015) Damien Chazelle (2016) Guillermo del Toro (2017) Alfonso Cuarón (2018) Bong Joon-ho (2019) Chloé Zhao (2020/21) Jane Campion (2021) Daniel Kwan eta Daniel Scheinert (2022)