Edukira joan

Dezio

Wikipedia, Entziklopedia askea
Dezio


Erromatar enperadorea

249ko iraila - 251ko ekaina
Filipo Arabiarra - Treboniano Galo, Hostiliano
Praefectus urbi (en) Itzuli


Antzinako Erromako senataria

Bizitza
JaiotzaMartinci (en) Itzuli, 201
Herrialdea Antzinako Erroma
HeriotzaAbritus (en) Itzuli251ko uztailaren 1a (49/50 urte)
Heriotza moduagiza hilketa: guduan hila
Familia
Ezkontidea(k)Herennia Etruscilla (en) Itzuli
Seme-alabak
Hezkuntza
Hizkuntzaklatina
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkakBattle of Abritus (en) Itzuli
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaAntzinako Erromako erlijioa

Find a Grave: 35464001 Edit the value on Wikidata

Dezio (latinez: Gaius Messius Quintus Trajanus Decius; 201251ko uztailaren 1) erromatar enperadorea izan zen 249tik hil zen arte. Hondarreko urtean Herenio Etruskorekin batera gobernatu zuen Inperioa.

245ean, Filipo Arabiarrak Danubioko mugaz arduratzeko agindu zion Deziori. 248an Mesia eta Panonia probintzietan sortutako matxinada bertan behera uzteko agindua jaso zuen Deziok. Legioek, halere, enperadore titulua hartzera behartu zuten. Filipo Arabiarrarekiko leialtasuna baieztatu bazuen ere, Enperadoreak haren kontra egin zuen. Deziok Verona hiriaren ondoan garaitu zuen.

Agintean, Deziok godoen aurka egin zuen gogor. Godoek Danubio ibaia zeharkatu zuten, Mesia eta Trazia probintziak arpilatzera. Honela, godoak lehenengo aldiz agertu ziren Erromako historian. Ez zen azkena izanen.

Hasiera batean, erromatarrek Kniva, godoen erregea, garaitu zuten, Nikopolis hiriari setioa jartzen ari zitzaiola. Godoak Balkanetara joan ziren ihesean. Baina erromatarrak ezustekoan harrapatu zituzten laster bueltatzerakoan. Erromatarren kanpalekua hartu eta legioak sakabanatu zituzten. Enperadore batek barbaroengandik ihes egiten zuen lehen aldia zen. Godoek orduan gaur egungo Plovdiv hartu zuten. Hiriko gobernariak, Priskok, godoen babespeko enperadorea izendatu zuen bere burua.

Setioak godoen tropak nekatu eta gutxitu zituen. Hori zela eta, hartutako ondare eta preso guztiak itzultzeko prest agertu ziren, baldin eta haren herrira bueltatzen uzten bazuten.

Deziok, godoak inguratuta zituelakoan, eskaintza horri muzin egin zion. Etsipenak ematen duen indarraz baliatuta, godoek su eta gar borrokatu zuten 251ko uztailaren batean, Abritum hiritik hurbil. Jordanesen arabera, Dezioren semea, Herenio Etrusko, batailaren hastapenean hil zen. Deziok, hala ere, soldaduei adierazi zien: "Oraindik ez da doluaren garaia. Soldadu baten heriotza ez da Errepublikarako inolako galerarik." Nolanahi ere, Dezioren armada suntsiturik suertatu zen batailan, eta Dezio bera hil zen. Barbaroek hil zuten lehenengo enperadorea izan zen.


Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Dezio Aldatu lotura Wikidatan